Tekst'ar'o de Esperant'o

I. Alfabet'o

En la ĝis'nun'a alfabet'o de ni'a lingv'o la praktik'o montr'is la sekv'ant'a'j'n mal'oportun'aĵ'o'j'n: 1) Sign'o'j super'liter'a'j. Tiu ĉi punkt'o, kiu si'a'temp'e en teori'o ŝajn'is tut'e sen'signif'a, en la praktik'o montr'is si'n kiel tre grav'a bar'il'o por la dis'vast'iĝ'ad'o de ni'a lingv'o. Dank’ al tiu'j ĉi sign'it'a'j liter'o'j, kiu'j'n la pres'ej'o'j ne posed'as, la liber'a ĉia'lok'a pres'ad'o de libr'o'j en aŭ pri ni'a lingv'o kaj la publik'ig'ad'o de ni'a lingv'o per gazet'o'j far'iĝ'is preskaŭ absolut'e ne'ebl'a. Ni dev'as tiu'j'n ĉi liter'o'j'n for'ig'i.

2) Super'flu'a'j son'o'j. Ni'a lingv'o posed'as kelk'a'j'n son'o'j'n kiu'j ne trov'as si'n en tiu aŭ ali'a el la plej grav'a'j Eŭrop'a'j lingv'o'j (ekzempl'e ĵ, ĝ, k.c.). Est'as ver'o, ke tiu'j ĉi son'o'j alt'ig'as la bon'son'ec'o'n de ni'a lingv'o kaj ke el'lern'i ili'n ne est'as mal'facil'e; sed ĉar ni'a'n lingv'o'n ĉiu el'lern'as per libr'o kaj ne per buŝ'a instru'ad'o kaj, renkont'ant'e tuj sur la unu'a paŝ'o mal'facil'a'n kaj ne klar'e kompren'ebl'a'n son'o'n, la plej grand'a part'o da komenc'ant'o'j perd'as ĉi'a'n dezir'o'n lern'i plu, tial ankaŭ tiu'j ĉi son'o'j est'as grand'a bar'il'o por la dis'vast'iĝ'ad'o de ni'a lingv'o, kaj ni dev'as ili'n for'ig'i. Tiu'n ĉi ofer'o'n ni pov'as kompren'ebl'e far'i nur al la plej grav'a'j de la ekzist'ant'a'j lingv'o'j; ĉar se ni vol'us far'i tia'n ofer'o'n al ĉiu'j lingv'o'j de la mond'o, tiam el la tut'a alfabet'o rest'us nur kelk'o da liter'o'j. Inter tiu'j ĉi liter'o'j ekzist'as tamen tia'j, kiu'j'n ni kuraĝ'e pov'as rest'ig'i; ekzempl'e la rus'o'j ne hav'as la son'o'n h; tamen la rus'o'j hav'as la son'o'n ĥ, kiu en ni'a alfabet'o de nun ne ekzist'os kaj kiu est'as tre simil'a al h; ni sekv'e pov'as simpl'e dir'i al la rus'o (sen ia tim'o de konfuz'o de liter'o'j), ke li el'parol'u la son'o'n h kiel si'a'n ĥ — la rus'o est'os kontent'a kaj la grav'a liter'o h est'os sav'it'a. Al la ital'o'j la h ne est'as fremd'a, kvankam ili en si'a lingv'o ĝi'n ne el'parol'as*. Tiel sam'e ekzempl'e la son'o c: kelk'a'j lingv'o'j ĝi'n ne hav'as, sed ili hav'as la liter'o'j'n kaj son'o'j'n t kaj s — ni sekv'e pov'as simpl'e dir'i al tiu'j ĉi popol'o'j, ke ili el'parol'u ni'a'n c, kiu'n ni nun skrib'ad'os z, kiel si'a'n ts.

3) Kelk'a'j liter'o'j el'vok'as ĉe la komenc'ant'a'j lern'ant'o'j de ni'a lingv'o konstant'a'n konfuz'o'n, dank’ al la tre fort'e en'radik'it'a kutim'o, kiu'n ili al'port'as el ali'a'j lingv'o'j; tiel ekzempl'e la german'o'j kaj kelk'a'j ali'a'j naci'o'j tre oft'e miks'as la son'o'j'n kaj liter'o'j'n s kaj z, ĉar ili kutim'is el'parol'ad'i la s, inter aŭ antaŭ vokal'o'j, kiel z. Pro tiu ĉi sam'a kaŭz'o mult'a'j eĉ pli mal'nov'a'j esperant'ist'o'j oft'e forges'as kaj skrib'as ekzempl'e mesuro anstataŭ mezur'o, nas'o anstataŭ naz'o k.t.p. Ni'a fonetik'a skrib'ad'o de z anstataŭ s far'as oft'e mal'bon'a'n impres'o'n sur la komenc'ant'o'n, kiu kutim'is uz'ad'i cert'a'j'n vort'o'j'n en ĉiu'j lingv'o'j ĉiam kun s. For'ig'i ĉiu'j'n dir'it'a'j'n mal'oportun'aĵ'o'j'n ni pov'as nur per tio, ke ni tut'e for'ig'os la son'o'n z. Ni sekv'e skrib'ad'as nas'o, mesuro, k.t.p. Neni'u el'parol'ad'os ili'n naz'o, mezur'o, se li sci'os ke s ĉiam hav'as egal'a'n akr'a'n el'parol'ad'o'n kaj ke la son'o z tut'e ne ekzist'as; sed se kelk'a'j popol'o'j en la komenc'o eĉ el'parol'ad'os naz'o, mezur'o, tio ĉi ankaŭ ne mal'help'os, ĉar pro ne'ekzist'ad'o de la liter'o kaj son'o z, tio ĉi don'os neniam konfuz'o'n aŭ mal'kompren'iĝ'o'n.

4) Se ni, pro la supr'e don'it'a] motiv'o'j, el'ĵet'os kelk'a'j'n liter'o'j'n el ni'a alfabet'o, kelk'a'j son'o'j far'iĝ'os tut'e ne esprim'ebl'a'j per ni'a alfabet'o; tio ĉi tamen tut'e ne mal'help'os al ni: por la lingv'o Esperant'o, tiu'j ĉi liter'o'j est'os tut'e ne'bezon'a'j, ĉar la vort'o'j de ni'a lingv'o neniam hav'os en si la respond'a'j'n son'o'j'n; bezon'i tia'j'n liter'o'j'n ni pov'os nur tiam, kiam ni vol'os fonetik'e esprim'i nom'o'j'n aŭ vort'o'j'n de ali'a'j lingv'o'j; sed por tia'j okaz'o'j (kiu'j'n antaŭ'vid'i kaj antaŭ'zorg'i ne pov'as eĉ la plej riĉ'a alfabet'o) ni hav'os liter'o'j'n proviz'a'j'n, kiu'j'n neni'u esperant'ist'o bezon'os lern'i, sed kiu'j'n li serĉ'os en la plen'a gramatik'o nur tiam, kiam li iam bezon'os ili'n uz'i.

Apog'ant'e mi'n sur ĉio supr'e dir'it'a, mi propon'as por la est'ont'ec'o la sekv'ant'a'n alfabet'o'n:

Aa, Bb, Cc, Dd, Ee, Ff, Gg, (Hh?), Ii, Kk, Ll, Mm, Nn, Oo, Pp, Rr, Ss, Tt, Uu, Vv, Zz.

Ĉiu'j tiu'j ĉi liter'o'j est'as el'parol'at'a'j tiel sam'e, kiel ĝis nun; nur la liter'o c est'as el'parol'at'a kiel la ĝis'nun'a ŝ, kaj z kiel la ĝis'nun'a c. La kaŭz'o, kial mi propon'as ŝanĝ'i en la montr'it'a manier'o la el'parol'ad'o'n de c kaj z, est'as: por evit'i konfuz'o'n kaj mal'bon'son'ec'o'n, kiu'n don'us la ĝis'nun'a el'parol'ad'o de tiu'j ĉi liter'o'j dank’ al la kutim'a ne'regul'a uz'ad'o de tiu'j ĉi liter'o'j en divers'a'j lingv'o'j. Pli klar'e la leg'ant'o'j tio'n ĉi kompren'os tiam, kiam ili vid'os post'e en la praktik'a'j prov'o'j la manier'o'n de uz'ad'o de tiu'j ĉi liter'o'j. — Al la leg'ant'o'j, kiu'j hav'as la kutim'o'n tro rapid'e juĝ'i kaj kondamn'i ĉi'a'n objekt'o'n, ni turn'as la atent'o'n, ke la supr'e propon'it'a alfabet'o est'as frukt'o de divers'a'j prov'o'j kaj re'prov'o'j kaj ke ĉio, kio'n mi nun dir'as, est'as ankoraŭ ne far'o'j, sed nur propon'o'j; ili sekv'e ne rapid'u kun kondamn'o'j kaj mal'delikat'a'j postul'o'j, ĝis la objekt'o iom post iom est'os al ili klar'a per la post'a'j praktik'a'j prov'o'j; sed ĉiu'j'n konsil'o'j'n mi tre volont'e kaj dank'e akcept'os kaj mi pet'as la amik'o'j'n send'i al mi si'a'j'n opini'o'j'n pri la propon'it'a alfabet'o.

En la sekv'ant'a numer'o mi pri'parol'as la tut'a'n gramatik'o'n.

III. Tabel'o De Pronom'o'j

La tabel'o de inter'rilat'a'j pronom'o'j kaj adverb'o'j est'is si'a'temp'e konstru'it'a, por matematik'e facil'ig'i ili'a'n el'lern'ad'o'n. Ĉe la kre'ad'a de tiu inter'rilat'a tabel'o, kiu ekzist'as en neni'a lingv'o, mi kompren'ebl'e dev'is el'pens'i la vort'o'j'n, kaj tio ĉi don'is al divers'a'j amik'o'j kaŭz'o'n al sen'fin'a'j kritik'o'j kaj disput'o'j. Por for'ig'i tiu'n ĉi objekt'o'n de konstant'a disput'ad'o, mi propon'as detru'i la reciprok'a'n aranĝ'o'n de la tabel'o kaj rigard'i la membr'o'j'n de la tabel'o kiel simpl'a'j'n vort'o'j'n sen reciprok'a inter'rilat'o. Ĉar la nombr'o de la nom'it'a'j vort'o'j ne est'as tre grand'a, tial ni pov'is tio'n ĉi kuraĝ'e far'i, tiom pli, ke la ne'grand'a perd'o de facil'ec'o est'as rekompenc'it'a per pli'grand'iĝ'o de natur'ec'o. Sekv'e mi propon'as ekzempl'e: omnu, kom, sik, semper, anstataŭ ĉiu, kiel, tiel, ĉiam, k.t.p. Tial mi ne bezon'as nun parol'i pri tiu'j ĉi vort'o'j kaj mi don'os ili'n simpl'e en la vort'ar'o, kiel simpl'a'j'n vort'o'j'n.

Iv. Sufiks'o'j Kaj Prefiks'o'j

Ĉar ankaŭ ili hav'as neni'o'n komun'a'n kun la konstru'o de la lingv'o, sed prezent'as apart'a'j'n vort'o'j'n, kiu'j pov'as est'i uz'at'a'j aŭ apart'e aŭ en kun'lig'o kun la radik'o'j de ali'a'j vort'o'j, tial mi ankaŭ pri ili parol'os simpl'e en la vort'ar'o.

V. Vort'ar'o

Nun mi trans'ir'as al la plej grand'a part'o de mi'a analiz'o — al la vort'ar'o. En tiu ĉi vast'a part'o la plej mult'e est'as al mi neces'a la help'o de la amik'o'j, kaj tial mi pet'as ĉiu'n, kiu dezir'as part'o'pren'i en la re'form'ad'o de la vort'ar'o, ke li vol'u far'i la jen'o'n: Li pren'u la Mez'a'n Vort'ar'o'n (verk'o N-ro 21 aŭ 64), el'skrib'u laŭ alfabet'a ord'o la vort'o'j'n Esperant'a'j'n kaj apud ĉiu vort'o li skrib'u la nov'a'n form'o'n, kiu'n li konsil'us don'i al tiu ĉi vort'o, aŭ la sign'o'n —, se li konsil'as las'i la vort'o'n sen ŝanĝ'o. La tia'manier'e skrib'it'a'n vort'ar'o'n li vol'u send'i al mi (part'o post part'o), por ke mi pov'u, publik'ig'ant'e mi'a'n re'form'it'a'n vort'ar'o'n, kompar'ad'i ĝi'n kun la vort'ar'o'j al'send'it'a'j kaj el'pren'ad'i el tiu'j ĉi last'a'j ĉio'n bon'a'n, kio'n mi trov'os en ili, kaj por ke mi en okaz'o de dub'o pov'u vid'i, kia form'o por tiu aŭ ali'a vort'o est'as la plej mult'e aprob'at'a. En n-ro 4 de ni'a gazet'o mi analiz'os la vort'ar'o'n de A ĝis H, en n-ro 5 de H ĝis O, en n-ro 6 de O ĝis la fin'o. En n-ro 3 mi far'os paŭz'o'n, por ke la amik'o'j hav'u temp'o'n pri'pens'i, el'labor'i kaj al'send'i al mi la unu'a'n part'o'n de la vort'ar'o, antaŭ ol mi komenc'os la analiz'ad'o'n.

Tie ĉi mi dir'os kelk'a'j'n vort'o'j'n pri la princip'o'j, kiu'j'n mi laŭ mi'a person'a spert'o kaj laŭ la pli'mult'o da ricev'it'a'j opini'o'j rekomend'us al la amik'o'j en la nun'a verk'ad'o de la vort'ar'o: 1) la vort'o'j dev'as est'i kiom ebl'e pli inter'naci'a'j, kon'at'a'j en la mond'o. 2) Ili tamen ne dev'as est'i mal'bon'son'a'j, sed ili est'u harmoni'e konform'a'j al la komun'a spirit'o de ni'a lingv'o. 3) Por ke la karakter'o de la tut'a lingv'o est'u pli unu'form'a kaj ne simil'a al ia ne'harmoni'a miks'aĵ'o, mi propon'us (dank’ al la roman'a fundament'o de ni'a lingv'o) evit'ad'i vort'o'j'n german'a'j'n aŭ slav'a'j'n kaj pren'i, kiom ĝi est'as ebl'a, nur el lingv'o'j roman'a'j (latin'a [la plej bon'e], ital'a, hispan'a, k.t.p.), 4) Pen'i, ke la skrib'ad'o de la vort'o est'u kiom ebl'e plej proksim'a al ĝi'a skrib'ad'o en ali'a'j lingv'o'j, kvankam ĝi'a el'parol'ad'o ebl'e est'os iom ali'a. Ekzempl'e: ni uz'os centr'o (leg'u ŝentro) kaj ne zentro, stono (se ni las'us tiu'n ĉi vort'o'n) kaj ne ctono (kiel ŝajn'e postul'as ni'a nov'a alfabet'o). Kompren'ebl'e ne ĉiam ni dev'as tio'n ĉi far'i; ekzempl'e: anstataŭ quale ni dev'as skrib'i kvale, anstataŭ natio, kiu est'us mal'agrabl'a kaj kontraŭ'kutim'a al ĉiu'j popol'o'j, ni uz'os laŭ ital'a manier'o nazi'o aŭ naziono, anstataŭ caractero — karakter'o, ĉar la el'parol'ad'o ŝaraŝtero est'us por ĉiu'j naci'o'j tro fremd'a. 5) Kiom ni pov'as, ni dev'as pen'i, ke la vort'o'j simpl'a'j ne don'u i'a'n konfuz'o'n kun vort'o'j kun'met'it'a'j (kiel ekzempl'e la ĝis'nun'a vort'o defend'i pov'us signif'i de-fend'i); sed ĉar tro pen'a evit'ad'o de tia'j aper'o'j est'as ne'ebl'a (ali'e ni dev'us mult'a'j'n vort'o'j'n tut'e arbitr'e el'pens'i), tial mi pens'as, ke en okaz'o'j, kie ni ne bezon'as tim'i mal'kompren'iĝ'o'n, ni pov'as tia'j'n vort'o'j'n las'i, ekzempl'e anstataŭ maten'o ni pov'as kuraĝ'e las'i la original'a'n vort'o'n matino k.t.p. ne tim'ant'e ke iu akcept'os ĝi'n por vir'in'a seks'o de la vort'o mat'o.

Mi esprim'is la princip'o'j'n, kiu'j est'us rekomend'ind'a'j laŭ mi'a nun'a person'a opini'o; sed se tiu aŭ ali'a amik'o aprob'as ali'a'j'n princip'o'j'n, tiam mi pet'as li'n, ke li en la verk'ad'o de la vort'ar'o liber'e sekv'u si'a'n opini'o'n; ĉar nur tiam la al'send'ot'a'j vort'ar'o'j prezent'os al mi help'o'n, se ili prezent'os la mem'star'a'j'n opini'o'j'n de divers'a'j person'o'j (supoz'ant'e, kompren'ebl'e, ke la amik'o send'os al mi si'a'n labor'o'n kiel konsil'o'n kaj ne kiel paraliz'ig'a'n postul'o'n).

Al la person'o'j, kiu'j send'os al mi supr'a'manier'e verk'it'a'j'n vort'ar'o'j'n, mi est'os tre dank'a. Se en mi'a supr'e propon'it'a gramatik'o iu trov'os erar'o'j'n aŭ mal'oportun'aĵ'o'j'n, mi pet'as li'n montr'i ili'n al mi.

Por ekzempl'o de la nov'a dialekt'o mi don'as tie ĉi la preĝ'o'n “Patr'o ni'a” en la nov'a dialekt'o; en tiu ĉi pec'o la gramatik'o est'as jam re'form'it'a, kvankam la vort'o'j est'as ankoraŭ provizor'a'j kaj ebl'e ankoraŭ est'os ŝanĝ'it'a'j ĉe la analiz'ad'o de la vort'ar'o:

Patr'o nu'e, kvu est'e'n in cielo, sankt'e est'a'n tue nom'o, ven'a'n reg'it'o tue, est'a'n vol'o tue, kom in cielo, sik anku sur ter'o. Pan'o nu'e omnedie don'a'n al nu hodiu e pardon'a'n al nu debi nu'e, kom nu anku pardon'e'n al nu'e debenti; ne konduk'a'n nu in tent'o, sed liber'ig'a'n nu de mal'bon'o.

Vort'ar'o:

-e (= ĝis'nun'a -a kaj -e), abat, ap (= abel), abi'et (= abi), abomin (= abomen), abon, ablativ, abrikot, absces, absint, acer, kompr (= aĉet), acid, -ad, adiu (= adiaŭ), adjektiv, administr, admir, admon, ador, adulter (= adult), adverb, aer, aer-a (= aer-um-i), afabl, afekt, afer, ag, etad (= aĝ), agac, agl, akord (= agord), agrabl, -e- (= -aĵ-; ekzempl'e: boneo = bon'aĵ'o), ail (= ajl), kunku (= ajn), akar, akceler (= akcel), akcent, akcept, akcipitr, akir, akn, akompan, akut (= akr), akrid, aks, obstetr (= akuŝ), akusativ (= akuzativ), akv, al, alavd (= alaŭd), alcion, al'i, alk, almenu (= almenaŭ), alm'os (= almoz), al'n, alt, altar, alt'e, al'ter'n, alud, alumet, alun, am, am'as, ambi (= ambaŭ), inkud (= ambos), amid (= amel), amfibi, amik, kortes (= am'ind'um), amoniak, ampleks, am'us (= amuz), -an-, ananas, anatr (= an'as), angel (= anĝel), angil, angul, anim, an'is, anku (= ankaŭ), ankoru (= ankoraŭ), ankr, anonz (= anonc), anser, inloku (= anstataŭ), -ent- (= -ant), ant'u (= antaŭ), antikv, antimon, Anunziazi (= anunciaci), apart, apart'e'n, apenu (= apenaŭ), aper, aplod (= aplaŭd), apog, apr, april, aprob, apud, -ar-, arak'n (= ar'an'e), arang (= aranĝ), arb, arbitr, ark'et (= arĉ), her'o'n (= ard'e), ardae (= ardez), ar'e'n, arest, argent (= arĝent), argil, argument, arkitektur (= arĥitektur), ark, arleken, arm, arogant, arsenik, art, artifik, ĵunktnr (= artik), artikl (= artikol), articok (= artiŝok), -en (= -as), as, asekur, asign, asparag, aspid, -at-, atak, atend'ad (= atenc), atend, atent, atest, ating, atripl, atut, u (= aŭ), entend (= aŭd), Avgust (= aŭgust), askult (= aŭskult), atun (= aŭtun), av, avar, avel, av'e'n, aventur, avert, avid, av'is (= aviz), as'e'n (= az'e'n), azot.

babil, bagatel, bajonet, inforn (= bak), bal'a'j-a (= bal'a'j-i), balanz (= balanc), balbut, baldakin (= baldaken), prest'u (= baldaŭ), bal'e'n, balustrad, bambu, bagn (= ban), band, nod (= bant), bapt, bar, sping (= barakt), barb, barbier (= barbir), barc (= barĉ), barel, bark, bask, bast, bastion, bast'o'n, bat, batal, bazar, bed, regret (= bedaŭr), bek, bel, beladon, benedik (= be'n), benk, bak (= ber), animal (= best), bet, betl (= betul), beson (= bezon), bi'e'n, bier, inter'lig (= bind), ukcel (= bird), biskvit, bismut, blank, blat, kri (aŭ kri'et) (= blek), blind, blond, sofl (= blov), blu, bo-, bo'a, bobin (= bob'e'n), aboj-a (= boj'i), bol bon'bon (= bomb'o'n), bo'n, for (= bor), boraks, riv (= bord), bord (= border), bors, bot, botel, bov, brak, brem (= bram), bran, ram (= branĉ), akvavit (= brand), brank, brasik, brav, tavl (= bret), brid, brik, bril, bril'ant, (= briliant), brod, skald (= brog), bronz, bros, brov, rumor (= bru), ard (= brul), bru'n, pekt (= brust), brut, bub, bufal (= bubal), buc (= buĉ), bud, buf'o'n (= buf), bufet (= bufed), bokl (= buk), buket (= buked), bukl, bul, bulb, buljon, blank-e pan-o (= bulk), burd'o'n (= burd), borges (= burĝ), bot'o'n (= burĝ'o'n), bok (= buŝ), busel (= buŝel), butr (= buter), butik, but'o'n, buton'a (= buton'um'i).

cagren (= ĉagren), kam'os (= ĉam), cambelan (= ĉambelan), cambr (= ĉambr), campan (= ĉampan), kan'et (= ĉan), cap (= ĉap), capel (= ĉapel), capitr (= ĉapitr), nam (= ĉar), carlatan (= ĉarlatan), carm (= ĉarm), carnier (= ĉarnir), carpent (= ĉarpent), carpi (= ĉarpi), venatr (= ĉas), cast (= ĉast), ce (= ĉe), ced, cedr, cef (= ĉef) , ci'a'n (= cejan), skop (= cel), cel (= ĉel); cement, kam'is (= ĉemiz), kat'e'n (= ĉe'n), cent, cerebr (= cerb), ceras (= ĉeriz), cerkel (= ĉerk), cerp (= ĉerp), cert, cerv, ces (= ĉes), ceter, kaval (= ĉeval), tu (= ci), hik — ic — ho (= tiu ĉi — tie ĉi — tio ĉi), omne (= ĉia), semper (= ĉiam), partutu (= ĉie), omnemaniere (= ĉiel), ciel-o (= ĉiel-o), cif (= ĉif), cifr (= cifer), cifon (= ĉif'o'n), cigar, cigar'et (= cigared), cign, interfam (= ĉik'a'n), cikatr, cikoni, cikori, cim, cimbal, cinabr, cinam, cindr, omno (= ĉio), cipres, cir, cirk'u (= ĉirkaŭ), cirkl (= cirkel), cirkonstanz (= cirkonstanc), cirkular (= cirkuler), cit, citr, citron'o, omnu (= ĉiu), omnui (= ĉiu'j), civil'is (= civiliz), cisel (= ĉiz), -et- (= ĉj = nj = et), cokolat (= ĉokolad), dit (= col), num (= ĉu).

(“Da” ne est'as uz'at'a; ekzempl'e: anstataŭ “botel'o da vin'o” oni dir'as “botel'o vin'o”), daktil, dam-i, damask, danz (= danc), dand, perikl (= danĝer), grat'i (= dank), dal, dativ, datur, dur (= daŭr), de, dec, decid, Decembr, decifr (= deĉifr), dedik (= dediĉ), defens (= defend), degel, degener, degrad, servogard (= deĵor), dek, deklin (= deklinaci), dekliv, dekstr, delf'e'n, delikat, delir, demand, demon, denar, dens, dent, denunz (= denunc), tantu (= des), deput, de'seg'n, detal, distr'u (= detru), dev, dev'is (= deviz), desert (= dezert), desir (= dezir), De (= Di), diabl, diamant, deboc (= diboĉ), didelf, defekt (= difekt), diferenz (= diferenc), difin, dig, digest, gros (= dik), dikt, diligent, domink (= dimanĉ), dir, direkt, dis-, diskont, dispon, disput, distil, disting, distrakt (= distr), distrikt, diven, divers, divid, donku (= do), dolc (= dolĉ), dolor, dom, domag (= domaĝ), domin (= dom'e'n), dar (= do'n), do'n (= donac), dorlot, dorm, spin (= dor'n), dors, dot, drak, drap, draper (= drapir), dras (= draŝ), dres, bib (= drink), tavern (= drink'ej), drog, dron, du, dub, duk, dum, mercen (= dung).

-e, ekval (= eben), ebl, eben (= ebon), -it (= -ec), mem (= eĉ), edifik (= edif), eduk, spos (= edz), efektiv, efekt (= efik), -eg-, egal, ek-o (= eĥ-o), -ej-, ek- (signif'as nur ag'o'n moment'a'n), eks, ekscelenz (= ekscelenc), ekscit, ekskurs, eksped, eksplod, eksposizi (= ekspozici), ekster, eksterm, ekstr, ekstrem, eksamen (= ekzamen), eksekut (= ekzekut), eksempl (= ekzempl), eksempler (= ekzempler), ekserc (= ekzerc), eksil (= ekzil), eksist (= ekzist), el, elast, elefant, elekt, elokvent, em, emal (= emajl), embaras, embri, embusk, eminent, in (= en), enigm, entrepren, entusiasm (= entuziasm), en'u, envi, episkop, epok, epolet, -er-, erar, erinac, ermem, ermit, erp, escept, esenz (= esenc), eskadr, esper, esplor, esprim, estim, esting, estr, ecafod (= eŝafod), -et-, etag (= etaĝ), etat, etend, eter, eter'n, evit, esok (= ezok).

fab, narat (= fabel), fabl, fabrik, fac'et, facil, fil'u (= fad'e'n), fag, fajenz (= fajenc), fif (= fajf), lim (= fajl), fuok (= fajr), partiment (= fak), faktur, kad (= fal), falbal, falc (= falĉ), plik (= fald), falk, fals, fam, famili, fond (= fand), fanfar'o'n, fantom, far, faring, farm, — (kiel vi fart'as = kvale est'e'n vue stat'o), farin (= farun), fask, fason, jegun (= fast), fav, favor, fasan (= faz'a'n), fe, febr, Februar, fec (= feĉ), kut (= fel), felic (= feliĉ), felt, femor (= femur), fend, fenestr, fenikl (= fenkol), fer, deg (= ferdek), ferm, ferment, fervor, fest, festin (= fest'e'n), fianz (= fianĉ), fibr, fid, fidel, fier, fig, figur (verb'o neŭtr'a; aktiv'a: figur'ig), fil, filik, filt, fi'n, dig'it (= fingr), firm, pisk (= fiŝ), fistul, flag, flam, flan, flanel, flank, olfakt (= flar), flat, flav, fleg, flegm, fleks, rapez (= flik), vol'et (= flirt), flok, flor, flos, flu, vol (= flug), fluid, flut, foir, volt (= foj), fi'e'n (= foj'n), fok, fok'us, fol'i, fund (= fond), font, font'a'n, ab (= for), forg (= forĝ), obliv (= forges), fork, form, formik, form, fort, fortepian, solid (= fortik), fos, fosfor, fost, frag, fragment, freg (= fraj), frak, frak'as, fraksin (= fraksen), franmason (= framason), framb, frinud (=lmnd), frang (= franĝ), frangl (= frangol), frap, frat, fral (= fraŭl), ali'e'n (= fremd), frenes (= frenez), fresk (= freŝ), fring, fringel, fripon, fris (= friz), fromag (= fromaĝ), front, gel (= frost), frig (= frot), prekoc (= fru), frugileg, frukt, front (= frunt), ftis (= ftiz), fulig (= fulg), fulmin (= fulm), fum, fund, fundament, funebr, funel, fung, funt, furag (= furaĝ), furi'os (= furioz), funukl (= furunk), fuc (= fuŝ), fust'e'n, ped (= fut).

merluc (= gad), gaj, gal (= gajl), gan (= gaj'n), fel (= gal), galanteri, galer'i, gal'o'n, galoc (= galoŝ), gam, gamac (= gamaŝ), gant, garanti, garb, gard, gard'e'n (= ĝarden), gargar, gas, host (= gast), gazel, gazet, ge-, gelatin (= gelat'e'n), gem (= ĝem), ge'n (= ĝen), generazi (= generaci), genitiv, genet, (= genot), gent, gent'il (= ĝentil), gen'u, germ (= ĝerm), gest, lu aŭ ho (= ĝi), gib (= ĝib), gips, giraf (= ĝiraf), ad (= ĝis), gitar, glac'i, rep'as (= glad), glan, gland, vitr (= glas), lis (= glat), glav, mik (= glim), glit, glob, glor, glutin (= glu), glut, gobi, jov (= ĝoj), golf, gutur (= gorĝ), grazi (= grac'i), grad, komt (= graf), gran (= graj'n), gramatik, granat, grand, granit, gras, grat, gratul, grav, gravid (= graved), gravur, froment (= gren), grenad, gri, stil (= grifel), gril, grimac, grinc, gris (= griz), uv (= gros), groc (= groŝ), grot, gru, grup, (su) delekt (= ĝu), gudr, guf, gum, turnolud (= gurd), gust, gust-a (= gust'um'i), eksakt (= ĝust), gut, guvern, gvardi, gvid.

a! (= ha!), grel (= hajl), hak, hal, ekshaladzi (= haladz), halt, hamst, kaos (= ĥaos), kri'n (= har), indur (= hard), haring, harp, kut (= haŭt), hav, hav'e'n, heder, su'e dom (= hejm), fuok-a (= hejt-i), hel'e* (= akut'e aŭ klar'e aŭ lum'e), juv (= help), kemi (= ĥemi), hepat, herb, hered, herez'i (= herez), her'o, herni, hidrargir (= hidrarg) hidrogen, hieru (= hieraŭ), kimer (= ĥimer), hipokrit, hirud, hirund, hiskiam, histori, histrik, o! (= ho!), hodiu (= hodiaŭ), hok, koler (= ĥoler), hom, honest, honor, pudor (= hont), hor, kor'us (= ĥor), hord'e, horizontal, horlog (= horloĝ), hortulan, hosti, hotel, pedokorn (= hul), humil, humor, kan (= hund), husar, hus (= huz).

-a (= -i), alikve (= ia), por alikvo (= ial), alikvam (= iam), ibis, id, idili, idol, in alikve lok'o (= ie), in alikve manier'o (= iel), de alikvu (= ies), ig, isk (= iĝ), iktiokol (= iĥtiokol), -il, il'u (= ili), ilumin, imag, imit, imperi, impres, implik, in, irit (= incit), ind, indiferent, indig'n, indulg, industri, infant (= infan), infekt, infer, iuflu, infus (= infuz), ingvin (= ingven), ingenier (= inĝenier), iniziativ (= iniciat), atrament (= ink), inklin, inokul, insekt, insid, insign, inspir, instig, instru, instruzi (= instrukci), insul, insult, —*, intenz (= intenc), inter, interes, interjelzi (= interjekci), inter'n, interpunkzi (= interpunkci), intestin (= intest), intim, intrig, invit, intermit, alikvo (= io), ali'kvant'u (= iom), ir, -in (= is), -ist, -at (= it), alilkvu (= iu), isol (= izol).

-i (= -oj), ja, jak, jalus (= ĵaluz), jam, Januar, an'u (= jar), jasmin (= jasmen), joved (= ĵaŭd), je, ekcu (= jen), si (= jes), jet (= ĵet), jongl (= ĵongl), kvant'u — tantu (= ju — des), jug, judik (= ĵuĝ), jugland, prur (= juk), Jul'i, ju'n, jung, Jun'i, ĵunipr (= juniper), jup, jur (= ĵur), ant'u moment'o (= ĵus), just, juvel.

gri'e (= kaĉ), kadr, kaduk, kaf, kag (= kaĝ), kahel, e (= kaj), kajer, kajut, kal, kaldron, kal'ec (= kaleŝ), kalfatr, kalik, kalk, kalikot, kalk'a'n, kalkul, kalson, kalumni, kambi, kamel, kamin (= kam'e'n), kamer, kamfor, kamisol (= kamizol), kamlot, kamomil, kamp, kan'u (= kan), kanab, kanal'i (= kanajl), kanap, kan'ar'i, kancelari, kancelier, kand, kandel, kankr, kant, kantarid, kantor, kanvas, kap, kapabl, kapel, kap'it'a'n, kapitel, kapitul (= kapitulac), kap'o'n, kapot, kapar, kapreol, kapric, kapsul, kapt, kapucen, kapuc (= kapuĉ), kar, karabin (= karab'e'n), karaf, karakter, kar'as, karb, kard, kardel, kares, kariofil, karmin, karnaval, kar'o, karob, karot, karp, karp'e'n, kart, kartav, kartilag, kartoc (= kartoĉ), kart'o'n, karusel, kas, okult (= kaŝ), kaserol, kask, kastani (= kaŝtan), kastel, kastor, kastr, kat, kataplasm, katar, katarakt, kat'e'n, katun, kauteriz (= kaŭteriz), kaus (= kaŭz), kav, kavalir, kavern, kaviar, kas'u (= kaz), kas'a (= kaz'e), ke, kegl, kel'ar (= kel), kelk, kelner, resine lign'o (= ke'n), ker, ker'n, kerub, kest, kvale (= kia), por kvo (= kial), kvandu (= kiam), ubu (= kie), kom (= kiel), de kvu (= kies), kvil, kvo (= kio), kvant'u (= kiom), kir'as, bac'i (= kis), sukenil (= kitel), kvu (= kiu), tois (= klaft), klap, klar, klarinet (= klarnet), klas, klav, kultur (= kler), klimat, klin, klister, hav'a pen'o (= klopod'i), kloc (= kloŝ), klub, klus (= kluz), pubr (= knab), inpast (= kned), koaks, kobalt, kobold, kocenil (= koĉenil), koin (= ko'j'n), kok, kokcinel, koket, kokluc (= kokluŝ), kok'os, koks, kol, salsic (= kolb'as), koleg, kolekt, irask (= koler), kolibr, kolimb, kolofon'i (= kolofon), kolomb, kol'o'n, kolor, kolport, kolubr, kom, komand, pekt'in (= komb'il), kombin, komenz (= komenc), koment (= koment'ar'i), komerz (= komerc), komfort, komisi, komitat, kom'is (= komiz), komod, kompar, kompat, komplas (= komplez), kompos (= kompost), komprend (= kompren), kompres, komun, komun'i, komunik, kognosk (= ko'n), koncern, kondamn, kondizi (= kondiĉ), kondolenzi (= kondolenc), konduk, konduit (= kondut), konfes, konfid, konfirm, konfit, konform, konfus (= konfuz), konjekt, konjug (= konjugaci), konjunkzi (= konjunkci), konk, konklud, konkur, konkurs, konszi (= konsci), konscienz (= konscienc), konsekvent (= konsekvenc), konsent, konserv, konsider, konsil, konsist, konsol, konsonant, konspir, konstant, konstat, konstern, konstru, konsum, kontant, kontent, kontor, kontrakt, kontr'u (= kontraŭ), kontur, kont'us (= kontuz), konval, konven, konvert, konvink, konvulsi, kon'us, kopi, kor, kor'a'n, korb, kord, korekt, korespond, kork, kor'n, kornik, korp, korporazi (= korporaci), korp'us, kort, korv, kost, kostum, kot, kot'o'n, koturn, kov, envelop (= kovert), kovr, krac (= kraĉ), krat (= krad), krajon, krakelin (= krak'e'n), kramp, kran, kran'i, kratag, krater, kravat, kre, kred, krem, kre'n, krepuskl (= krepusk), kresk, kret, krev, kribr, krim, kriminal, kring, stropiat (= kripl), krisp, krist, kristal, kritik, kris (= kriz), kroc (= kroĉ), krokodil, hors (= krom), kor'o'n (= kron), kronik, ingluvi (= krop), kros (= kroz), kruz (= kruc), kruc (= kruĉ), krud, kruel, krup, krur, krust, ripid (= krut), kub, kubit, (= kubut), kudr, kuf, bal'u (= kugl), kokv (= kuir), gat (= kuk), kukul (= kukol), kukum, kukurb, kul, kuler, kulp, kum (= kun), kunikl, kukurbitl (= kup), kupol, kupr, kur, kurazi (= kurac), kur'ag (= kuraĝ), kurator, kurv (= kurb), kurier, kortin (= kurt'e'n), kusin (= kus'e'n), kuc (= kuŝ), kutim, kuv, kus'e'n (= kuz), kvankam, kvantit (= kvant), kvar, kvaranten, kvarz (= kvarc), kvart, kvartal, kvas'u (= kvazaŭ), kverk, kviet, kvin, kvit, kvitanc (= kvitanc).

labor, fatigat (= lac), lacert, lac (= laĉ), lad, laf, lag, vernis (= lak), lak'e, di'ar'e (= laks), lakt, lam, lamp, lampir, la'n, paes (= land), lang, lantern, lanug, lard, larg (= larĝ), laring, lakrim (= larm), larv, las, ultim (= last), sekondu (= laŭ), fraskat (= laŭb), lavd (= laŭd), lavr (= laŭr), laut (= laŭt), lab, lavang, lezion (= lecion), kor'i (= led), lekt (= leg), leg (= leĝ), legend, leg'i, legum (= legom), lek, lekant, leksik'o'n, lent, lentug, le'o'n, leontod, leopard, lepor, lepr, aprend (= lern), ag'il (= lert), lesiv, letr (= leter), lietenant (= leŭtenant), lev, levkooj, lu (= li), li'a'n, libel, liber, libr, li'e'n, lig, lig'n, lik'e'n, likvid, likvor, lil'i, lim'it (= lim), limak, limonad, li'n, lingv, lin'i, link, lab'i (= lip), lir, lit, litani, liter, liut, liver, livre, du'on-unz (= lod), laces (= log), habit (= loĝ), log'i (= loĝ'i), lotu (= lojt), lok, lokomotiv, lod'i (= lol), long, lonicer, lorn, lot, lu, lud, luks, lul, lum, lumb, lu'n, lunatik, lund, lup, lupl (= lupol), lustr, sald (= lut), lutr.

maz (= mac), mac (= maĉ), magasin (= magazen), mag'i, magnet, mais (= maiz), Maj, majest, maestr (= majst), makler, makul, maksil (= makzel), mal, maleol, malgru (= malgraŭ), malic, mam, man, man'a, mang'a'n, ed (= manĝ), manier, nanik, mank, manovr, mantl (= mantel), mar, mar'as (= marĉ), marcand (= marĉand), marzipan (= marcipan), mard, mark, markot, marmot, marmor, marokin (= maroken), marc (= marŝ), marcal (= marŝal), Mart, martel, mas, mal'i (= maŝ), macin (= maŝin), masiv, mask, mas'o'n, mast, mastik, mastr, mat, matin (= mat'e'n), matraz (= matrac), matur, mebl, mec (= meĉ), medal, medalion, medit, mekanik (= meĥanik), meil (= mejl), mel, meleagr, trar (= melk), mel'o'n, ipsu (= mem), membr, membr'a'n, memor, mand (= mend), mensog, ment, ment'o'n, merit, mer'is (= meriz), merkred, merl, mes, Mes'i, met, mestier (= met'i), lar (= mev), med'i (= mez), mesur (= mezur), mi, miel, mi'e'n, migdal, migr, miks, mil, mil'i, milit, mi'n, minaz (= minac), minut, miogal, miop, miosot (= miozot), mir, mirh, mirt, mirtil (= mirtel), mis'i, mister, miser (= mizer), mod, model, moder, modest, mok, mol, moment, mon, monak (= monaĥ), monark (= monarĥ), mens (= monat), mund (= mond), moned, monstr, mont, montr, monument, mops, mor, morbil, mord, dimanu (= morgaŭ), mort, morter, mor'us, most, honor (= moŝt), mov, mul'in (= muel'il), muf, mug (= muĝ), muk, mul, mult, mur, murmur, mus, muc (= muŝ), musk, muskat, muskl (= muskol), musli'n, mustard, mustel, mut.

vers'u (= “n” de direkt'o), naz'i (= naci), nat (= naĝ), vic'e'n (= najbar), klod (= najl), luscini (= najtingal), nankin (= nanken), nap, narcis, nask, natur, nov'u (= naŭ), naus (= naŭz), nu'a (= naz), ne, nebl (= nebul), nezes (= neces), niv (= neĝ), neglig (= negliĝ), negoz (= negoc), nek, nul'e (= neni'a), nunkvam (= neniam), nuskvam (= neni'e), nul'e'manier'e (= neniel), de nemo (= nenies), nul'o (= neni'o), nemo (= neni'u), nep, apsolte aŭ ne'ali'e (= nepr'e), nid (= nest), net, nelv, n'os (= ni), nic (= niĉ), nigr, nivel, -et (= -nj), gentilom (= nobel), nobl, nokt, nom, nombr, nominativ, nord, not, not'ar'i, nov, novembr, noviz (= novic), nu, nuanz (= nuanc), nub, nud, nuk, nuks, nul (cifer'o), numer, nunk (= nun), sul'u (= nur), nutr.

-o, ob'e, objekt, obl, oblat, observ, obstin, obstrukzi (= obstrukc), odor, ofend, sakrifik (= ofer), ofic, oficir, frekvent (= oft), ok, okasi (= okaz), okcitent, oksigen, oksikok, Oktobr, oksal (= okzal), okl (= okul), okup, kvam (= ol), ol'e, oliv, homard (= omar), umbr (= ombr), umbrel (= ombrel), -on-, und (= ond), on (= oni), onkl, —, —*, opal, opini, opurtun, aur (= or), orakl (= orakol), orang (= oranĝ), ord, ordr (= ord'e'n), ordinar, ord'o'n, orel, orf'a'n (= orf), organ (= orgen), orient, ornam, -on (= -os), osced, os (= ost), ostr, ov, oval.

pac, patienz (= pacienc), fus (= paf), pag, pagin (= paĝ), pag'i (= paĝ'i), pal'i (= pajl), pak, pal, palaz (= palac), palat, pal'et (= paletr), pal'is, palm, palp, palpebr, pan, pan'tal'o'n, panter, pantofl, pap, papag, papavr (= papav), paper, papil'i, par, parad, parad'is (= paradiz), par'al'is (= paraliz), parasit (= parazit), pardon, parent (= parenc), parentes (= parentez), parfum, park'et (= parget), park, el'memor (= parker), parok'i (= paroĥ), parol, part, parter, part'i, particip, par'u, pas, pas'u (= paŝ), pasament, paser, pas'i, Pask, pasport, past, pastur (= paŝt), past'et, (= pasteĉ), pastil (= pastel), pastinak, pastor (= pastr), patel (= pat), patr, patrol, paus (= paŭz), pav, pavim'ent (= pavim), pez (= pec), pec (= peĉ), pedik, pic (= peg), paesag (= pejzaĝ), pek, insal (= pekl), pel, pelikan, pel'is (= pelt), pelv, pen, pend, pendol, penetr, pinccl (= penik), pens, pens'i, rep'ent, (= pent), Pentekost, ping (= pentr), pep, per, perc (= perĉ), perd, perdrik, per'e, perfekt, perfid, pergam'e'n, peritone, perk, perl, perlamot, permes, per'o'n, persekut, persik, persist, person, pes, pest, pet, pet'ul (= petol), petrol'e (= petrol), petromis (= petromiz), petrosel, ponder (= pez), pi, pic'e, ped (= pied), piedestal, pig, pik, pik'et (= piked), bal (por lud'a) (= pilk), pilol, pilot, pi'n, pinc (= pinĉ), spil (= pingl), pin'i, point (= pint), pionir, pip, pipr, pips, pir, pirit, pirul (= pirol), pir'os (= piroz), pil (= pist), pist'o'n (= piŝt), pistak, pistol, pis (= piz), plaz (= plac), plac (= plaĉ), plad, plafond (= plafon), plan, plant (de pedo) (= pland'o), plan'et (= planed), plank, plant, plastr, plat, platin (= plat'e'n), plavd (= plaŭd), maks'u (= plej), plekt, plen, plend, tenoplat (= plet), plesir (= plezur), plu (= pli), plik, plor, plot, plu (aŭ “de plu”), plug, plumb, pluc (= pluŝ), pluv, a (= po), poent, bokal (= pokal), poliz (= polic), pol'ig'o'n, polir (= polur), pol'us, polv, pom, poniard (= ponard), pont, popl, popol, por, por'cel'a'n, porzi (= porci), pord, porfir, pork, port, porter, portret, poc (= poŝ), posed, post'u (= post), post (= poŝt), post'e'n, postul, pot, pot'as, potenz (= potenc), pov, pra, praktik, pram, razi'o'n (= prav), precip, precis (= preciz), predik, predikat, prefer, prek (= preĝ), prem, prem'i, prend (= pre'n), prepar, preposizi (= prepozici), imprim (= pres), presku (= preskaŭ), pret, pretekst, pretend, preter, prez, present (= prezent), presid (= prezid), de (= pri), primul (= primol), prinz (= princ), printemp, privat, privilegi, pro, procent, proces, pro dukt, profesi, profet, profit, profund, progres, proklam, prokrastin (= prokrast), prop (= proksim), promen, promes, promontor'i (= promontor), pronom, prop'o'n, propr, prosper, proverb, provinz (= provinc), prov'is (= proviz), prudent, bri'n (= pru'j'n), pru'n, prunel, emprunt (= prunt), pruv, publik, pudl (= pudel), pudr, pug'n, pul, pulm, pulv, pulvr (= pulvor), pumik, pump, pun, punz (= punc), punc (= punĉ), punkt, dentel (= punt), pup, pupil, pur, pupur, pus, impuls (= puŝ), put, putor, putr.

rapac (= rab), rabat, rab'e'n, rabot, ruot (= rad), rad'i, radik, rafan, rafi'n, surkaval (= rajd), j'us (= rajt), rakont, ramp, ran, ranz (= ranc), margin (= rand), rand, ranunkl (= ranunkol), rap, rapid, fleret (= rapir), raport, rasp, rast, rat, rauk (= raŭk), bruk (= raŭp), rav, ras (= raz), re, reciprok, redakzi (= redakci), redaktor, reg, reks (= reĝ), regal, regiment, regi'o'n, registr, reg'n, regol, regl (= regul), rekomend, re'kompens (= rekompenc), rekrut, rekt, rel, re'lig'i, rem, rembur, rempart (= rempar), renkontr (= renkont), rent, renvers, respekt, respond, rest, restorazi (= restoraci), ret, rev, riserv (= rezerv), resin (= rezin), rib, ribel, ric (= riĉ), ricev, rid, rif, refug (= rifuĝ), rif'us (= rifuz), rigard, rigid, verol (= rigl), rekolt (= rikolt), relat (= rilat), rim, rimark, remed (= rimed), kor'eg'i (= rim'e'n), anel (= ring), rioacer, rip, ripet, rep'os (= ripoz), reproc (= riproĉ), risk, risort, river, reverenz (= riverenc), ris (= riz), rad (= rod), romp, rond, ronk, ror (= ros), rosmar, ros'marin (= rosmar'e'n), rost, rostr, rot, ros (= roz, rosari (= rozari), dekombr (= rub), rub'a'n (= ruband), rubi'n (= rub'e'n), rubrik, rubr (= ruĝ), ruin, rukt, rul, rum, rugin (= rust), astut (= ruz).

sabat, sabl, breb (= ŝaf), safir, safran, sagit (= sag), sapient (= saĝ), sagac, sembl (= ŝajn), sak, skak (= ŝak), cakal (= ŝakal), sakr, sal, savl (= ŝal), salari (= salajr), salamandr, sal'amoniak, salat, salik, salm, calm (= ŝalm), sal'o'n, salpetr, salt, salut, salv'i, sam, camosk (= ŝam), sambuk, san, cansel (= ŝancel), sang, ali'ig (= ŝanĝ), sankt, sap, sardel, carg (= ŝarg, ŝarĝ), sarkl (= sark), rekin (= ŝark), sat, alt'e ten'a (= ŝat'i), satur, sauc (= saŭc), skum (= ŝaŭm), salv (= sav), szeptr (= sceptr), szi (= sci) szienz (= scienc), sciur, se, seb, sed, seg, sed'i (= seĝ), sek, sekal, sekz (= sekc), sekret, sekretari, seks, sekund, sekv, sel, ekorc (= ŝel), serlakt (= selakt), bretel (= ŝelk), sem, setiman (= sem'a'j'n), sin'u (= sen), sens (= senc), invi (= send), sent, sentenz (= sentenc), sep, Septembr, serk (= serĉ), skerz (= ŝerc), sergent (= serĝent), ser'i, seri'os (= serioz), serpent, serur, serv, serviz (= servic), servitut (= servut), ses, sever, ses'o'n (= sezon), su (= si), el'u (= ŝi), sifl (= sibl), sid, obsid (= sieĝ), sigl (= sigel), sign, signal, signif, silab, skut (= ŝild), silent, silik, set (= silk), silur, silvi, mois (= ŝim), sim'i, simil, simpl, sincer, ecandol (= ŝind), singult, sinjor, jamb'o'n (= ŝink), nav (= ŝip), straci (= ŝir), siring, proteg (= ŝirm), sirop, sitel, situzi (= situaci), skab'i, eskadr'o'n (= skadr), skal, skapl (= skapol), skarab, skralatin (= skarlat), skarp, skatl (= skatol), skerm, skiz, sklav, skolop, skorbut, skorpi, skrap, skrib, skroful (= skrofol), skuot (= sku), skulpt, flagel (= skurĝ), skvam, slim (= ŝlim), klavd (= ŝlos), bacieg (= ŝmac), smerald, unt (= smir), fun (= ŝnur), sobr, societ, sof, soif, sol'i (= sojl), sol, soldat, sol'a'n, solv, estat (= somer), son, song (= sonĝ), sonor, sonoserpent, sopir, sopran, sorb, sorcel (= sorĉ), sorik, sorb'u (= sorp), sort, sov (= ŝov), sovag (= sovaĝ), pal'u (= ŝovel), spaz (= spac), spalir, ekonom'i (= ŝpar), spat, spez (= spec), spekl (= spegul), ekspert (= spert), spes (= spez), spic, spik, spin, fil'a (= ŝpin), spinak (= spinac), spion, spir, spirtir, spit, spong, esprit (= sprit), spron, sperg (= ŝpruc), sput, arm'ar'i (= ŝrank), vis (= ŝraŭb), stab, tret (= stabl), staz'i (= staci), stabl (= stal), acier (= ŝtal), stamp, stan, standard, stang, star, stat, stad (= ŝtat), trapunt (= steb), stel, fur (= ŝtel), step, sterk, sterled, ster'n, stertor, stil, stip, blok (= ŝtip), stof, etof (= ŝtof), stomak, pietr (= ŝton), stop (= ŝtop), strab, strang, strat, string (= streĉ), stri, strig, strik, kalz (= ŝtrump), strut, student, stuk, etup (= stup), stup (= ŝtup), sturg, sturn, sulier (= ŝu), sub, subit, subjekt, sublimat, substantiv, suc (= suĉ), sud, sufr (= sufer), sufic (= sufiĉ), sufok, suk, sukcin (= sukcen), sukces, sukr (= suker), deb (= ŝuld), sulfur, sulk, epol (= ŝultr), sum, solel (= su'n), sup, super, superstizi (= superstiĉ), sup'os (= supoz), supr, sur, surd, surpris (= surpriz), surtut, suspekt, spand (= ŝut), sposopropon (= svat), turgesk (= ŝvel), sven, brand (= sving), sudor (= ŝvit).

tabak, taban, tabel, tabl, tabul, detacment (= taĉment), taft, di (= tag), sartor (= tajlor), taks, talent, tal'i, talp, tambur, tamen, ta'n, tapet, tapis (= tapiŝ), tas, est'a bon'e (= taŭg'i), tavol, te, ted'i (= ted), teg, tegment, teks, asiet (= teler), tem, temp, tempor (= temp'i), te'n, tend, tendin (= tend'e'n), tent, ter, ter'as, terebint'in (= terebint), termi'n, sternut (= ter'n), teror (= terur), testament, testikl (= testik), testud, tet'a'n, tetr, tetr'a, tes (= tez), tal'e (= tia), por ho (= tial), tum (= tiam), tibi, ibu (= tie), sik (= tiel), tigr, tikl, tili, tim, timian, tim'o'n, tin'e, tint, id (= tio), tantu (= tiom), tir, titl (= titol), is (= tiu), tel (= tol), toler, tomb, tombak, ton, tond, tonitr (= tondr), topaz, torc (= torĉ), tord, torf, tor'n, havresak (= tornistr), tort, tra, trab, traduk, traf, trak'e (= traĥe), trat (= trajt), trakt, trankvil, trans, tre, trefl (= tref), trem, trembl (= tremol), tremp, tre'n, tresor (= trezor), tri, tribun, tri'fol'i, trik, trikot, tril, bib (= trink), trip, tritik, trivial, tro, trog, tromb, tromp, tro'n, tropik, trot, trotuar, tro'us (= tro'uz), trov, tru, trud, truf, trul, trumpet, trunk, trut, tualet, tub, tuber, tuf, statim (= tuj), tuk, tul, tulip, tumult, tur, turb'a'n, turd, turk'is, turment, tur'n, turnir, turt, tus, tuc (= tuŝ), tut.

-an (= -u), -i (= -uj), ul, ulcer, ulm, ul'n, um, umbilik, unz (= unc), ung, uniform, univers, universal, universitat, un (= unu), ur, urb, uri'n, ur'n, urogal, urs, urtik, -un (= -us), uter, util, us (= uz), usurp (= uzurp).

vafl, vag, vag'o'n, vakcin'i, cer (= vaks), val, val'is (= valiz), vals, van, buk (= vang), vanil, vanit (= vant), vapor, engag (= varb), variol, kalor (= varm), kuid (= vart), vasal, vast, vat, vas (= vaz), ve, veget, vein (= ve'j'n), evel (= vek), vekt, vel, velin (= vel'e'n), fletr (= velk), velur, ve'n, vend, vendred, ven'e'n, veng (= venĝ), venk, vent, ventil (= ventol), ventr, ver, verb, verd, verdigr, verg, kompon (= verk), verm, vermicel (= vermiĉel), vers, fud (= verŝ), verst, vertik (= vert), vertebr, vertiktal, veruk, vesp, vespr (= vesper), vespertil (= vespert), vest, vestibl, gilet (= veŝt), par'i (= vet), tiemp (= veter), vetur, vesik (= vezik), visir (= vezir), vos (= vi), kar'n (= viand), viburn, vic, vid, vidv, vigil (= vigl), vikar'i, vil, vilag (= vilaĝ), vi'n, vinagr, maliot (= vind), hiver (= vintr), viol, viol'o'n, violon'cel (= violonĉel), fuet (= vip), viper, vir, virg'in (= virg'ul'in), virt, virtuos (= virtuoz), esu (= viŝ), vitr, vitriol, viv, visag (= vizaĝ), visier (= vizier), visit (= vizit), voc (= voĉ), vi (= voj), voj'ag (= vojaĝ), vok, vokal, vul (= vol), volont, volum, volupt, volv, vom, vokabl (= vort), kod (= vost), vual, vulkan, vulp, vultur, vuln (= vund).

zebr, zenit, zibel, zingibr, zink, zizel, zo'n, kuid (= zorg), burd'o'n (= zum).

Al La Lig'o Esperant'ist'a

N^o 5-6^a de Esperant'ist'o (maj'o 1894)

La demand'o pri la re'form'o'j el'vok'is grand'a'n disput'ad'o'n kaj mal'pacienc'o'n inter mult'a'j ni'a'j amik'o'j. Por rapid'ig'i la klar'iĝ'o'n de tiu ĉi grav'a kaj disput'o'don'a demand'o, mi rapid'ig'is mi'a'n labor'o'n pri tiu ĉi objekt'o kaj don'as nun en tiu ĉi numer'o la tut'a'n rest'o'n de mi'a propon'ot'a vort'ar'o. Mal'supr'e mi don'as ankaŭ tiu'j'n ŝanĝ'o'j'n, kiu'j'n mi decid'is far'i en mi'a projekt'o laŭ la konsil'o'j de la pli'mult'o. La leg'ant'o'j sekv'e hav'as nun antaŭ si la tut'a'n pentr'aĵ'o'n de la propon'ot'a dialekt'o kaj pov'as jam don'i si'a'n juĝ'o'n. Tial mi mal'ferm'as nun la komun'a'n voĉ'don'ad'o'n de la Lig'o Esperant'ist'a en la demand'o de re'form'o'j. Mi pet'as, ke ĉiu abon'ant'o de ni'a gazet'o vol'u skrib'i al mi, por kiu el la mal'supr'e don'it'a'j 4 punkt'o'j li don'as si'a'n voĉ'o'n:

• 1. Ĉu ni dev'as rest'ig'i sen'ŝanĝ'e la mal'nov'a'n (ĝis'nun'a'n) form'o'n de ni'a lingv'o?
• 2. Ĉu ni dev'as akcept'i la nov'a'n form'o'n, kiu'n mi prezent'is al la Lig'an'o'j, en ĝi'a tut'a plen'ec'o?
• 3. Ĉu ni dev'as far'i ali'a'j'n re'form'o'j'n en la lingv'o?
• 4. Ĉu ni dev'as akcept'i en princip'o mi'a'n projekt'o'n de re'form'o'j, sed nur far'i kelk'a'j'n ŝanĝ'o'j'n en ĝi'a'j apart'a'j detal'o'j?

...

Se la Lig'o akcept'os la punkt'o'n 1, tiam la lingv'o rest'os sen'ŝanĝ'e kaj ĉio ir'os regul'e, kiel ĝis nun. Se la Lig'o akcept'os la punkt'o'n 2, tiam mi anonc'os, ke la demand'o pri re'form'o'j est'as teori'e fin'it'a, kaj ni komenc'os, kiel est'is jam dir'it'e, la praktik'a'n el'prov'ad'o'n de la nov'a dialekt'o. Se la Lig'o akcept'os la punkt'o'n 3, tiam ni komenc'os pres'ad'i (sen'pag'e kaj en la tekst'o de ni'a gazet'o)* ĉiu'j'n ali'a'j'n projekt'o'j'n, kiu'j'n al'send'os al ni la amik'o'j de ni'a afer'o, kaj pri ĉiu el ili ni propon'os voĉ'don'ad'o'n de la Lig'o. Se la Lig'o akcept'os la punkt'o'n 4, tiam ni pres'os ĉiu'j'n propon'at'a'j'n ŝanĝ'o'j'n al mi'a projekt'o kaj far'os voĉ'don'ad'o'n pri ĉiu'j tiu'j ĉi detal'a'j ŝanĝ'o'j.

...

El la ĝis nun ricev'it'a'j opini'o'j la pli'mult'o esprim'is si'n: kontraŭ la el'ĵet'o de j kaj h el la alfabet'o, kontraŭ la el'ĵet'o de la prepozici'o je kaj de la pronom'o oni, kaj kontraŭ la nov'a'j form'o'j de la person'a'j pronom'o'j. (Mi parol'as nur pri tiu'j ŝanĝ'o'j kiu'j'n egal'temp'e konsil'is mult'a'j, sed ne apart'a'j person'o'j). Tial mi far'as en mi'a projekt'o la sekv'ant'a'j'n ŝanĝ'o'j'n: 1. j kaj h mi jam pli fru'e rest'ig'is en la alfabet'o; 2. je kaj oni mi rest'ig'as; 3. la pronom'o'j'n person'a'j'n mi propon'as: mi, tu, el'u, lu, su, on (= oni), n'os, vos, il'u.

(Sekv'as sen'per'e):

Pri'pens'u Liber'e Vi'a'n Voĉ'o'n!

Mult'a'j amik'o'j mir'as, ke mi, kiu ĝis la last'a temp'o konsil'ad'is de'ten'i si'n de ĉi'a'j re'form'o'j, nun el'ir'is mem ne sol'e kun projekt'o de re'form'o'j, sed de re'form'o'j tiel grand'a'j kaj radikal'a'j. Nun ne est'as temp'o klar'ig'i de'nov'e mi'a'n detal'a'n opini'o'n pri la re'form'o'j, por ne far'i prem'o'n sur la komun'a'n opini'o'n ĉe la antaŭ'star'ant'a voĉ'don'ad'o; tamen, vid'ant'e el la ricev'at'a'j leter'o'j, ke erar'a kompren'ad'o de mi'a rilat'o al la re'form'o'j pov'as konduk'i al erar'a rezultat'o de la voĉ'don'ad'o, mi est'as dev'ig'it'a don'i kelk'a'j'n vort'o'j'n de klar'ig'o almenaŭ tiom, por ke tiu aŭ ali'a decid'o de la Lig'o ne est'u far'at'a kvazaŭ en mi'a nom'o.

Post la sen'fin'a disput'ad'o de la parti'o'j est'is neces'e ek'sci'i la ver'a'n efektiv'a'n opini'o'n de la pli'mult'o, kaj tial mi nun propon'as la voĉ'don'ad'o'n, kies cel'o est'as: don'i i'o'n difin'it'a'n kaj aŭtoritat'a'n kaj ĉes'ig'i por ĉiam la disput'o'j'n. Pro la bon'o de ni'a afer'o mi pet'as, ke ĉiu vol'u bon'e kaj liber'e pri'pens'i si'a'n voĉ'o'n, voĉ'i tiel, kiel li trov'as la plej util'e por ni'a afer'o, kaj gvid'i si'n per neni'a'j person'a'j rilat'o'j, tiom pli ke tiu'j'n ĉi person'a'j'n rilat'o'j'n mult'a'j kompren'as tut'e erar'e. Sen'fin'e ripet'at'a'j re'form'o'j detru'us ni'a'n afer'o'n; tial por la okaz'o, se la pli'mult'o trov'os, ke ni'a lingv'o dev'as est'i re'form'it'a, mi propon'is re'form'o'j'n grand'a'j'n kaj radikal'a'j'n, por fin'i la mal'agrabl'a'n demand'o'n per unu foj'o; sed ĉu la lingv'o dev'as est'i re'form'it'a aŭ ne, kaj en kia mezur'o — tio est'as ali'a demand'o, kies solv'o'n mi las'as al la liber'a decid'o de la Lig'o. Ĉiu vol'u don'i si'a'n voĉ'o'n tut'e liber'e, gvid'ant'e si'n nur per la bon'o de ni'a afer'o.

(Sekv'as la fin'o de Pri re'form'o'j, p. 67 de Esperant'ist'o, p. 27 de tiu broŝur'o).

En la n^o 8 (aŭgust'o 1894) trov'iĝ'as la rezultat'o de la “Voĉ'don'ad'o pri la re'form'o'j”, kiu'n ni resum'as jen'e :

En'tut'e, 109 voĉ'o'j por la re'form'o'j, 144 kontraŭ. Ĉar neni'u punkt'o ricev'is la “absolut'a'n pli'mult'o'n” neces'a'n laŭ la regul'ar'o de la Lig'o (t.e. 2/3 de la voĉ'o'j don'it'a'j), oni dev'is re'komenc'i la voĉ'don'ad'o'n.

En la n^o 11 (novembr'o 1894) trov'iĝ'as

“Fin'a rezultat'o da la voĉ'don'ad'o”

Raport'int'e pri la voĉ'o'j ŝanĝ'it'a'j (7) kaj nov'e don'it'a'j (11), D^ro Zamenhof resum'as la voĉ'don'ad'o'n jen'e:

“La nun'a fin'a rezultat'o sekv'e est'as:

La fin'a rezultat'o sekv'e est'as: la pli'mult'o da esperant'ist'o'j decid'is, ke la lingv'o Esperant'o dev'os tut'e sen ia ŝanĝ'o rest'i en si'a ĝis'nun'a form'o.

Tio'n ĉi ni sci'ig'as al ni'a'j amik'o'j. De ĉi'a'j komentari'o'j ni ni'n de'ten'as, ĉar la mal'dolĉ'ec'o de la disput'o'j est'as ankoraŭ freŝ'a, kaj est'as bon'e ne tuŝ'i ĝi'n. Nur unu klar'ig'o'n ni dezir'as don'i por tiu'j person'o'j, kiu'j erar'e kompren'is la esenc'o'n kaj rezultat'o'n de la voĉ'don'ad'o:

Kelk'a'j pens'as, ke la far'it'a decid'o mal'permes'as por ĉiam i'a'n ŝanĝ'o'n en ni'a lingv'o kaj far'as ĝi'n por ĉiam tut'e rigid'a. Tio ĉi est'as erar'o, ĉar ĉiu ja dev'as bon'e kompren'i, ke ni, mal'grand'a kolekt'o da hom'o'j, ne pov'as far'i i'a'n decid'o'n por ĉiam en afer'o, en kiu — laŭ ni'a esper'o — post'e part'o'pren'os grand'a'j mult'eg'o'j da ali'a'j hom'o'j. La pli'mult'o trov'is, ke pro divers'a'j kaŭz'o'j en la nun'a temp'o neni'o en la lingv'o dev'as est'i ŝanĝ'it'a; ĉu iam post'e oni far'os i'a'j'n ŝanĝ'o'j'n aŭ ne, — pri tio neni'u decid'is nek pov'as decid'i.